Vredeburg

Van oktober 1945 tot december 1946 maakte onze groep een omzwerving langs diverse kampen, waar wij kortere of langere tijd verbleven. Niet alle data kon ik achterhalen. Hieronder volgt dan de opsomming:

Djokja, Fort Vredeburg 12 op 13 oktober 1945; Djokja, school op Malioboro, 13 tot 16 oktober 1945; Sorabajan; Sanden aangekomen op 15 juli 1946 ; Poendoeng; weer Sanden en tenslotte het doorgangskamp in Wates van waar uit wij naar Batavia werden geëvacueerd om daar op 10 december 1946 aan te komen.

In fort Vredeburg bracht ik met mijn lotgenoten door in een cel van de onderaardse gevangenis.

In 1993 wilde ik dit verblijf terug zien. 'Er is hier helemaal geen kelder', beweerde de gids. Ik was echter heel zeker van de juistheid van mijn herinnering. Na enige discussie werd de chef van de gidsen er bij gehaald. 'Inderdaad', beaamde hij,' Er is een kelder, maar die is ingestort. Ik weet niet, of die kelder in het renoveringsprogramma is opgenomen.'

Het fort Vredeburg is aan het eind van de achttiende eeuw gebouwd. Tijdens de Java oorlog

1825-1830 heeft hij daadwerkelijk als vestingwerk dienst gedaan. Daarna werd het gebruikt als kazerne voor een half bataljon militairen.

Het fort is prachtig gerestaureerd en is thans een museum. Een serie diorama's beeldt de strijd uit tegen het Nederlandse koloniale gezag.

Als toeristische attractie is het een aanrader.

Wij werden overgebracht naar een school op Malioboro. Deze was volgens mij vroeger een Hollands-Inlandse School. De grote verzameling gearresteerde mannen verbleef er slechts enkele dagen. De sanitaire omstandigheden waren onbeschrijfelijk.

Eén of tweemaal per dag werden porties rijst uitgedeeld in piepkleine bèsèks. Het waren doosjes vervaardigd van gevlochten bamboe. Ze leken op bijouterie doosjes waaraan de artistieke beschildering nog ontbrak. Ze zagen er best leuk uit. Jammer dat ze zo weinig eten konden bevatten.

'Chandler, Chandler', werd er geroepen. Bert verroerde geen vin. Hij reageerde totaal niet.

Ik stootte hem aan, 'Bert jouw naam wordt afgeroepen!' Met een ,'O ja' , voegde hij zich bij de groep mannen, die gereed stond om te vertrekken. Hij was gewend, dat zijn naam Chandler op zijn Engels werd uitgesproken. Direct daarna hoorde ik mijn naam afroepen. Wij behoorden tot het laatste transport, dat ergens heen gebracht zou worden.

Dat ergens bleek voor ons de desa Sorabajan te zijn. Daar was een zoutpakhuis als beschermingskamp ingericht.