Interneringen

Nadat Indonesië zich op 17 augustus 1945 onafhankelijk had verklaard, begon de strijd tegen de Nederlandse koloniale overheersing. Deze werd gevoerd door diverse groeperingen.

Het belangrijkste aandeel hierin had het officiële Indonesische leger van de Republiek, de Tentara Republik Indonesia. Dit leger was tijdens de bezetting door de Japanners geformeerd en opgeleid. Zij werden tijdens de oorlogshandelingen gesteund door de Pemoeda's. Het waren jonge mannen, die slechts waren gewapend met bamboe spiesen.

Daarnaast waren er de vaak zelfstandig opererende milities. Zij hadden een godsdienstige of politieke grondslag. Er bestonden echter ook milities, die door zakenlieden z.g. krijgsheren werden gefinancierd.

Tenslotte werd de strijd ook gevoerd door rovers en bandieten. Hun aandeel in de gevechtshandelingen bestond uit het beroven en vermoorden van Nederlandse gezinnen. Naar schatting zijn hierbij zesduizend Nederlandse mannen, vrouwen en kinderen vermoord. Ook de Chinezen werden niet ontzien. Hoeveel slachtoffers onder hen gevallen zijn is mij niet bekend, maar het moet een aanzienlijk aantal zijn.

De nog jonge Indonesische staat was niet bij machte de criminele benden gevangen te nemen en te straffen. In plaats daarvan werden onschuldige burgers in beschermingskampen ondergebracht. Dat was een stuk makkelijker.

Tijdens de Japanse bezetting werden slechts burgers met meer dan 50% Nederlands bloed geïnterneerd. Nu was de etnische zuivering veel radicaler. Een ieder met Europees bloed in de aderen, al was het een miniem percentage, ging het kamp in.

Half oktober 1945 werden eerst de mannen in de beschermingskampen ondergebracht. De meesten ervoeren dit meer als hongerkampen. Hierbij moet worden aangetekend, dat in het hele land nog een ernstig voedseltekort heerste. Ook buiten het kamp werd door de arme bevolking honger geleden. Ik vraag mij echter af, waarom eerst de mannen beschermd moesten worden en niet de vrouwen en kinderen. Waarom gingen deze laatsten pas medio 1946 het kamp in? Het moet gezegd worden, dat deze kwetsbare groep door de Indonesische bewakers correct werd behandeld. Ook voor hen echter was het verstrekte voedsel nauwelijks voldoende.

In de periode van december 1946 tot mei 1947 werden alle kampen ontruimd. De geïnterneerden werden geëvacueerd naar door het Nederlandse leger bezette gebieden; dat waren op Java de steden Batavia, Bandoeng, Soerabaja en Semarang.

Nadat alle geëvacueerden veilig waren aangekomen begon de Eerste Politionele actie tegen de Republik Indonesia.